W SKRÓCIE: (1) Klarowne zasady gospodarowania finansami Uczelni: reguły, przejrzystość, wsparcie, kolegialność; (2) Zmiana systemu przyznawania nagród za osiągnięcia naukowe; (3) Powołanie Funduszu Wyrównawczego; (4) Reforma arkuszy budżetowych; (5) Bieżące wsparcie wydziałów w procesie budżetowania i prognozowania.
Zdrowe finanse, choć nie są celem działania Uniwersytetu, stanowią niezbędny warunek prawidłowego działania całości. Uważamy, że wynik finansowy uczelni powinien lekko przekraczać tzw. poziom racjonalny, a całość środków pozyskiwanych przez Uniwersytet powinna być przeznaczana na realizację celów statutowych. Naszym celem nigdy nie będzie powiększanie zysku czy pozyskiwanie dodatkowego zewnętrznego finansowania za wszelką cenę. Uważamy, że o ile dodatkowe fundusze zawsze są przydatne, o tyle zabieganie o nie nie powinno się odbywać ze szkodą dla spraw priorytetowych: dobrostanu pracowniczego i studenckiego oraz jakości kształcenia i badań naukowych. W naszym rozumieniu finanse są wyłącznie narzędziem, dzięki któremu możemy realizować nasze naukowe i dydaktyczne wizje i dążenia, a także zapewnić przewidywalność działania całej Uczelni. Oprzemy zarządzanie finansami UŁ na czterech najważniejszych zasadach: regułach, przejrzystości, wsparciu i kolegialności.
- Reguły, jasno i rozważnie sformułowane,pozwalają na uniknięcie uznaniowości w dystrybucji środków finansowych Uczelni. Uważamy, że docelowo całość środków pozostających w dyspozycji UŁ powinna być rozdzielana w oparciu o znane, czytelne i takie same dla wszystkich reguły. Chcemy odejść od sytuacji, w których pracownice i pracownicy zwracają się do rektora o dofinansowanie konkretnych jednostkowych działań, bowiem uważamy taki mechanizm nie tylko za szkodliwy i promujący hierarchiczne wzorce zarządzania, ale także za całkowicie nieefektywny (jako że skłania do poszukiwania indywidualnego poparcia zamiast skupiania się na jakości proponowanych działań). Uważamy, że środki finansowe powinny być rozdzielane na podstawie konkursów, których regulaminy są znane na długo przed ogłoszeniem kalendarza aplikacyjnego i powtarzalne w każdym okresie finansowania.
- Przejrzystość jest warunkiem niezbędnym dla sprawnego zarządzania budżetem Uczelni, zarówno w odniesieniu do aktualnego stanu finansów, jak i do procedur dystrybucji środków.Deklarujemy zapewnienie przejrzystości stanu finansów UŁ jako całości, jak i poszczególnych jego części, poprzez systematyczne publikowanie i aktualizowanie informacji o dochodach i wydatkach UŁ oraz sytuacji finansowej centrali, wydziałów i poszczególnych jednostek uczelnianych. Przejrzystość rozumiemy także jako przedstawianie sytuacji finansowej nie tylko w formie tabel i wykresów, z których osoby bez przygotowania ekonomicznego często niewiele potrafią wyczytać, lecz również w formie opisania i wyjaśnienia tego, co z danego stanu rzeczy wynika dla społeczności akademickiej oraz jakie ma to skutki dla naszego codziennego funkcjonowania. Przejrzystość oznacza dla nas także szczegółowy przegląd reguł i procedur stosowanych w zarządzaniu finansami na UŁ, usunięcie z nich wszelkich niejednoznaczności oraz sformułowanie ich w przystępnym języku, zrozumiałym dla każdej osoby zainteresowanej tym obszarem funkcjonowania Uczelni.
- Wsparcie oferowane przez pion finansowy wydziałom w zakresie sposobów zwiększania subwencji, rozumienia mechanizmów finansowania wydziałów, budżetowania i planowania na poziomie konkretnych jednostek.
- Kolegialność, oznaczająca rzeczywiste włączenie prorektorów, dziekanów, prodziekanów i Rad Wydziałów w zarządzanie finansami Uczelni. Zamierzamy konsekwentnie informować poszczególne wydziały o ich sytuacji finansowej i, w razie potrzeby, proponować konkretne posunięcia, które pozwolą na poprawę ich kondycji, zwłaszcza przez zwiększanie subwencji. Będziemy zbierać i promować wśród tych gremiów najlepsze praktyki stosowane na tych wydziałach i uczelniach, które pod względem finansowym radzą sobie najlepiej.
Konkretne działania:
- Zmiana systemu przyznawania nagród naukowych za najlepsze publikacje i wyrównanie szans osób reprezentujących różne dyscypliny. Odejście od przyznawania nagród wyłącznie za publikacje w czasopismach za 140 i 200 punktów oraz wydawnictwach z tak zwanego II poziomu i zastąpienie tego systemu innym, uwzględniającym specyfikę dyscyplin. Zmiana systemu nagradzania za pozyskanie grantów zewnętrznych (uniezależnienie wysokości nagrody od kwoty pozyskanego finansowania).
- Zastąpienie Funduszu Rozwoju Naukowego, będącego w obecnej formie tworem sztucznym, Funduszem Wyrównawczym, pozwalającym wydziałom na przenoszenie pomiędzy poszczególnymi latami do 2% subwencji, a także na gromadzenie funduszy na duże inwestycje.
- Zwiększenie transparentności sposobu naliczania i wypłacania wynagrodzeń dodatkowych na wydziałach; z czasem, także dążenie do oparcia ich na przejrzystych regulaminach (wykorzystujących tak zwany zestaw dobrych wzorców), jednak bez narzucania ich formy poszczególnym wydziałom.
- Reforma arkuszy budżetowych, mająca na celu doprowadzenie ich do kształtu, który pozwoli w zrozumiały i przejrzysty sposób informować o sytuacji finansowej wydziałów i centrali.
- Bieżące wsparcie wydziałów w procesie budżetowania i prognozowania.
Systematyczne, przejrzyste informowanie o parametrach, które mają wpływ na podział subwencji na poziomie wydziałów. Zaplanowanie, wspólnie z dziekanami wydziałów, ewentualnych działań naprawczych, które pozwolą na poprawę parametrów decydujących o wysokości subwencji.